Μάνθος και Γεώργιος Ριζάρης
Οι αδελφοί Mάνθος και Γεώργιος Ριζάρης, γεννήθηκαν στο χωριό Μονοδένδρι Ζαγορίου της Ηπείρου και από μικρή ηλικία έμειναν ορφανοί.
Έτσι ο μεγαλύτερος αδελφός Μάνθος, ξενιτεύεται στη Νίζνα της Ρωσίας, όπου τον καλεί ο θείος του.
Ασχολείται με το εμπόριο και γρήγορα χάρη στο εμπορικό μυαλό που διαθέτει, οργανώνει δικό του εμπορικό οίκο, τον οποίο μάλιστα επεξέτεινε ση Μόσχα, την Οδησσό, τη Βεσσαραβία, τις παραδουνάβιες ηγεμονίες και την Κωνσταντινούπολη.
Το 1806 τον ακολουθεί και ο μικρός του αδελφός Γεώργιος, ο οποίος εργατικός και έξυπνος, ως ήταν, καταφέρνει να δημιουργήσει κι αυτός σύντομα τον δικό του εμπορικό οίκο.
Τα δύσκολα παιδικά τους χρόνια , οι στερήσεις, αλλά και η αγάπη τους για την πατρίδα την οποία ποθούν να δουν γρήγορα ελεύθερη, ωθούν τους αδελφούς Ριζάρη σε γενναιόδωρες ευεργεσίες. Ο Μάνθος στην αρχή και ο Γεώργιος αργότερα εισχωρούν στη Φιλική Εταιρεία και ενισχύουν οικονομικά τον αγώνα του Αλέξανδρου Υψηλάντη για την ελευθερία της Ελλάδας, παρέχοντας υλική βοήθεια για τον εξοπλισμό των αγωνιστών.
Πρώτος από την ζωή φεύγει το 1824 στην Ρωσία ο Μάνθος Ριζάρης.
Μετά τον θάνατό του, ο Γεώργιος εγκαθίσταται στην Οδησσό και διαχειρίζεται πλέον μόνος την τεράστια περιουσία τους. Φροντίζει για την ίδρυση "Σχολής των Ελληνικών Μαθημάτων" στην ιδιαίτερη πατρίδα του, το Μονοδένδρι Zaγορίου, η οποία στεγάζεται στο πατρικό τους σπίτι και ανάμεσα στους οικότροφους της του υπάρχουν πολλά ορφανά. παιδιά
Με χρήματα του Ριζάρειου Κληροδοτήματος ιδρύεται στο Μονοδένρι επίσης η Ριζάρειος Χειροτεχνική Σχολή Μονοδενδρίου, προσφέροντας εκπαίδευση και επαγγελματική αποκατάσταση σε πλήθος κοριτσιών της ευρύτερης περιοχής της Ηπείρου τα οποία κατά την διάρκεια της φοίτησής τους λαμβάνουν μηνιαίο εκπαιδευτικό επίδομα.
Η μεγαλύτερη όμως προσφορά των δύο αδελφών ήταν η ίδρυση της Ριζάρειου Εκκλησιαστική Ακαδημίας Αθηνών, η οποία μέχρι και σήμερα αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα και ενεργότερα Εθνικά Κληροδοτήματα της Ελλάδας.
Οι αδελφοί Ριζάρη θεωρούσαν πως μέσα από την παιδεία και τις ορθόδοξες χριστιανικές αξίες οι Έλληνες θα μπορούσαν να επιταχύνουν και να εδραιώσουν το νεοσύστατο Ελληνικό Κράτος έπειτα από την πρόσφατη, για τα χρόνια τους, αποτίναξη του τουρκικού ζυγού.
Πεποίθηση καθ’ όλα σωστή , όπως αποδείχτηκε και στο διάβα των χρόνων.
Σ’ αυτό το σκοπό διαθέτουν όλη τους την περιουσία. Με το εμπορικό πνεύμα που τους διακρίνει , μεριμνούν μάλιστα για την απόκτηση οικοπέδων και λοιπών ακινήτων στην Αθήνα , τα οποία δίδουν με την διαθήκη τους, μέσω του κληροδοτήματός τους, στην Ριζάρειο Σχολή και εξασφαλίζουν μέχρι και τις μέρες μας την άνετη βιωσιμότητά της.
Η Ριζάρειος Εκκλησιαστική Ακαδημία Αθηνών μαζί με το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Αρσάκειο και τη Σχολή Ευελπίδων αποτελέσαν τα μεγαλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της πατρίδας μας κατά τον 19ο αιώνα.
Δεν είναι τυχαίο γεγονός ,σύμφωνα με στοιχεία που αναγράφονται στον διαδικτυακό τόπο της μηνιαίας Ορθόδοξης Εκκλησιαστικής Εφημερίδας, ότι από την Ριζάρειο στα «165 χρόνια της ζωής της, αποφοίτησαν : 2 Πρωθυπουργοί, 1 Αρχιεπίσκοπος, 53 Μητροπολίτες, 7 Υπουργοί, 14 Πρυτάνεις, 4 Πρόεδροι της Ακαδημίας Αθηνών, 300 και πλέον κληρικοί και δεκάδες πανεπιστημιακοί καθηγητές».
Λίγο πριν το θάνατό του, το 1841 , ο Γεώργιος Ριζάρης τιμήθηκε από τον Βασιλιά Όθωνα με το Χρυσό Σταυρό των Ιπποτών του Βασιλικού Τάγματος του Σωτήρος ,ενώ η Βουλή των Ελλήνων ανέγραψε τους δύο αδελφούς Μάνθο και Γεώργιο Ριζάρη στη στήλη των «ΜΕΓΑΛΩΝ ΕΥΕΡΓΕΤΩΝ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ».